Россельхознадзорӑн Чӑваш Енри тата Чӗмпӗр облаҫӗнчи управленине нумаях пулмасть пӗр ҫӑхав ҫитнӗ. Унта Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Пухтанкасси ялӗ патӗнче ял хуҫалӑх тӗллевӗллӗ ҫӗр ҫинче хӑйӑр кӑларнине евитленӗ.
Ҫӑхава тишкерме Россельхознадзорӑн ӗҫченӗсем рейда тухса кайнӑ. Кӑлтӑка асӑрхасан Шалти ӗҫсен министерствин Хӗрлӗ Чутай районӗнчи полицейскисене систернӗ. Вӗсене хӑйӑр кӑларакансене тупса палӑртма ыйтнӑ.
Пакунлисем карьера кам уҫнине пӗлеймен, анчах унтан хӑйӑр кӑларакан ҫынна тупса палӑртнӑ. Хӑйӑр кӑларакан ҫӗр лаптӑкне межевани туман. Апла пулсан ҫӗршӗн явапли — район администрацийӗ. Ҫӗрпе тивӗҫлипе усӑ курмалли пирки асӑрхаттарса шӑпах райадминистрацие хут ҫырса янӑ та.
Хӑйӑр кӑларнӑ ҫынна та явап тыттарӗҫ.
Хӗрлӗ Чутай районӗнче чирлӗ хир сысни тупӑннӑ. Кун пирки Республикӑн патшалӑх ветеринари служби паян пӗлтернӗ.
Хир сыснине «Балхаш» сунар ҫӗрӗ ҫинче асӑрханӑ. Асӑннӑ ҫӗр лаптӑкӗ «Резон» хупӑ акционер обществин шутланать.
Анализ тума Улатимӗрти ветеринари лабораторине ярса панӑ. Унти специалистсем тискер чӗрчун Африка мурӗпе чирлине палӑртнӑ.
Чӑваш Енӗн патшалӑх ветеринари службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, чире сарӑлма парас мар тесе специалистсем халӗ тӗрлӗ ӗҫ туса ирттереҫҫӗ.
Етӗрне районӗнчи Мӑн Сӗнтӗр ялӗнче пурӑнакан 41 ҫулти арҫын ҫынна асӑрханмасӑр вӗлернӗ тесе шутлаҫҫӗ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Следстви комитечӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак арҫын раштавӑн 30-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай районӗнчи «Ленинсая Искра» сунар хуҫалӑхӗн территорийӗнче хир сыснине йӗрленӗ те ӑна пӑшалтан пенӗ. Анчах хайхискер чӗрчуна мар, ҫынна йӑнӑшпа пенӗ. 39 ҫулти арҫын сурана пула ҫавӑнтах вилнӗ.
Вырӑна следствин оперативлӑ ушкӑнӗ ҫитнӗ, тӗрӗсленӗ, инкеке курнисенчен ыйтса пӗлнӗ. Пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.
Чӑваш Республикин Вӗренӳ институтӗнче «Тӑван (чӑваш) чӗлхепе литературӑна вӗретмелли методика» программӑпа професси енӗпе тепӗр пӗлӳ илекенсен стажировки иртнӗ.
Стажировкӑна этнокультура вӗренӗвӗ кафедрин доценчӗ Анна Егорова ертсе пынипе ZOOM хушӑм урлӑ йӗркеленӗ.
Мероприятие вӗренӳ пособийӗсен авторӗсем хастар хутшӑннӑ. Шупашкар районӗн Кӑшавӑш шкулӗн вӗрентекенӗ Евгений Майков тата Йӗпреҫ поселокӗн 2-мӗш шкулӗн вӗрентекенӗ Алена Ядрицова чӑваш сӑмахлӑхне шкулта вӗрентес вӑрттӑнлӑхсемпе паллаштарнӑ.
Вӗренӳ институтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫавӑн пекех Хӗрлӗ Чутай районӗн Мишеркасси шкулӗн вӗрентекенӗ Светлана Храмова, Шупашкар хулин хавшак сывлӑхлӑ ачасен 2-мӗш шкулӗнче вӑй хуракан Ирина Матьянова, Шупашкар хулин 33-мӗш шкулӗн вӗрентекенӗ Ирина Диарова, Патӑрьел районӗн Сӑкӑт тата Туҫи шкулӗсенче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекен Валентина Яковлевӑпа Надежда Кудряшова,
Елчӗк районӗн Аслӑ Елчӗк шкулӗн вӗрентекенӗ Любовь Адюкова, Элӗк районӗн Чӑваш Сурӑм шкулӗнче вӑй хуракан Алина Петрова хӑйсен ӗҫ опычӗпе паллаштарнӑ.
Паян, раштав уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗн Олег Николаевӑн ҫуралнӑ кунӗ. Вӑл 1969 ҫулта Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Чурпай ялӗнче ҫуралнӑ.
Республика Элтеперӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлама вӑл 2020 ҫулхи кӑрлачӑн 29-мӗшӗнче кӳлӗнчӗ. Кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 22-мӗшӗнченпе Элтепер пулса тӑрӑшать.
Олег Николаев Ҫӗнӗ Атикасси шкулӗнче 8 класс вӗренсен Шупашкарти строительство техникумне вӗренме кӗнӗ. Вӗреннӗ те, спортпа та туслӑ пуьнӑ вӑл, ӗҫлеме те вӑхӑт тупнӑ. Кайран И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн экономика факультетӗнче вӗренсе тухнӑ. Яланах талпӑнулӑхпа, мал ӗмӗтлӗхпе, ӗҫченлӗхпе уйрӑлса тӑнӑ. Халӗ Олег Николаев — Чӑваш Енре тата Раҫҫейре аван пӗлекен политик.
Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерстви амбулатори мелӗпе (тепӗр майлӑ каласан, килте) сипленекенсем валли пульницӑсенче «хӗрӳ лини» телефонӗсем ӗҫлени пирки пӗлтерет.
Элӗк районӗнчи пульницӑна 8 сехетрен пуҫласа 20 сехетчен 8 (835-35) 22-1-70 номерпе шӑнкӑравлама пулать; Патӑрьел районӗнчине — 8 сехетрен пуҫласа 17 сехетчен 88353961961, 88353961487, 88353961164 номерсемпе; Васкавлӑ медицина пулӑшӑвӗн пульницине — 8 сехетрен 19 сехетчен 8 (8352) 23-54-14 номерпе; Шупашкарти хулари иккӗмӗш пульницӑна — 8 сехетрен 20 сехетчен 8 (8352) 23-47-72 номерпе; Вӑрнар районӗнчи пульницӑна — 8 сехетрен 17 сехетчен 8(937)390-89-58 е (835-37) 2-52-78 номерпе; Хулари 1-мӗш номерлӗ клиника пульницине — 8 сехетрен 20 сехетчен 8 (8352) 23-56-88 номерпе; Хулари ача-пӑча клиника пульницине — 8 сехетрен 19 сехетчен 8 (8352) 31-47-97 номерпе; Йӗпреҫри район пульницине — 8 сехетрен 17 сехетчен 8 (83538) 2-19-67, 8 (83538) 2-19-68 номерсемпе; Хӗрлӗ Чутайрине — 8 сехетрен 14 сехетчен 8-987-576-49-84 номерпе, 14 сехетрен 20 сехетчен 8-987-575-28-48 номерпе; Канашри район пульницине — 8 сехетрен 16 сехетчен 8(83533)49-4-49, 8(83533)49-3-47, 8(83533)49-4-32 номерсемпе; Канашри медицина центрне — 8 сехетрен 18 сехетчен 8 (83533) 2-22-29 номерпе; Куславккана — 8 сехетерен 17 сехетчен 8(906)388-97-13 е 8(83534)2-25-53 номерсемпе; Комсомольскине — 8 сехетрен 17 сехетчен 8(83539)5-19-87 номерпе, 17 сехетрен 8 сехетчен 8(83539)5-12-30 номерпе; Сӗнтӗрвӑррине — 8 сехетрен 16 сехетчен 8(83542) 2-11-36 номерпе; Муркаша — талӑкӗпех 8(83541) 62-4-32 номерпе; Ҫӗнӗ Шупашкарти медцентра — 8 сехетрен 19-ччен 8 (8352) 76-33-84 номерпе; Ҫӗнӗ Шупашкарти хула пульницине — 8 сехетрен 20 сехетчен 8 (8352) 73-09-08 номерпе; Хулари клиника центрне — 8:00-тан 20:00-чен 8 (969)759-00-40 е 59-00-40 номерсемпе; Шупашкарта пӗрремӗш хула пульницине — 8.
Хӗрлӗ Чутай районӗнче пурӑнакан 38 ҫулти арҫын хӗрне хӗнесе пурӑннӑ, ашшӗн тивӗҫне пурнӑҫлман, тивӗҫлӗ воспитани паман. Ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе суд пӑхса тухӗ.
Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, 2019 ҫулхи кӑрлачран пуҫласа авӑн уйӑхӗччен ҫак арҫын 11 ҫулти хӗрне тивӗҫлипе пӑхман. Килте антисанитари пулнӑ. Ачан ҫывӑрмалли тата урок тумалли условисем пулман. Кунсӑр пуҫне унӑн кашни кун йӗркеллӗ апатланма май пулман. Ашшӗ ӳсӗр чухне хӗрӗпе хирӗҫнӗ, ӑна хӗненӗ.
Хальхи вӑхӑтра арҫынна ашшӗн прависӗр хӑварнӑ. Амӑшӗ анччен ку правасӑр тӑрса юлнӑ. Хӗрача тӑванӗсем патӗнче пурӑнать.
Паян, чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Елизавета Шайдукова (Кутускина) артистка 85 ҫул тултарнӑ.
Елизавета Шайдукова 1935 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Якунекасси ялӗнче ҫуралнӑ. Штанашри вӑтам шкултан вӗренсе тухсан Питӗр хулине тухса кайнӑ, икӗ ҫултан тӑван тӑрӑха таврӑннӑ. Ӑна Республикӑн куҫса ҫӳрекен театрӗн труппине ӗҫе илнӗ. Професси ӑсталӑхне хӑйӗн пекех ҫамрӑк актерсемпе – Вера Голубевӑпа, Илья Шайдуковпа – туптанӑ.
Хитре сӑнлӑ, уҫӑ сасӑллӑ, хитре юрлакан хӗре Ҫамрӑксен театрне ӗҫе илнӗ. Унта вӑл 1959-1997 ҫулсенче ӗҫленӗ.
Елизавета Шайдукова – Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.
Республикӑри журналистсем Чӑваш Ен Элтеперӗн Олег Николаевӑн пӗрремӗш вӗрентекенӗпе тӗл пулса калаҫнӑ.
Лидия Власова 19 ҫулта ӗҫе кӳлӗннӗ. Элӗк районӗнчи Ҫирӗккасси ялӗнче ҫуралнӑскер Канашри педагогика училищинчен вӗренсе тухсан Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Ҫӗн Атикасси шкулӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ.
Пуҫласа шкул урати урлӑ ярса пуснӑ вунӑ хӗрачапа вунӑ арҫын ача хушшинче Чӑваш Енӗн Элтеперӗ пулас шӑпӑрлан та пулнӑ. Пӗчӗк Олег Николаев математикӑна уйрӑмах аван ӑнланнине аса илнӗ Лидия Власова.
Олег Николаевӑн пӗрремӗш вӗрентекенӗ халӗ Шупашкарти 48-мӗш шкулӑн Чантӑрти корпусӗнче ӗҫлет.
«МТС» компани Чӑваш Енри 18 яла, вӗсенчен 15-ӗшӗнче 600-тен сахалрах ҫын пурӑнать, 4G ҫыхӑнӑва ҫитернӗ.
Асӑннӑ сетьпе Йӗпреҫ районӗнчи Чӑваш Тимеш, Вырӑс Тимеш, Ленин Поҫҫолкки; Муркаш районӗнчи Отарккӑ, Шарпаш, Чуманкасси; Вӑрнар районӗнчи Отиккӑвӑ, Кӳстӳмӗр, Ершепуҫ; Патӑрьел районӗнчи Тутар Тимешӗ, Кӗҫӗн Шӑнкӑртам; Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Сӗренкасси, Мӑн Этмен, Тумликасси ялӗсем усӑ курайӗҫ. Вӗсенче пурӗ 5 пин ытла ҫын пурӑнать.
Сете ҫавӑн пекех Улатӑр, Ҫӗмӗрле тата Канаш хулисенче сарнӑ. Тӗнче тетелне смартфон, планшет, модем е урӑх хатӗр урлӑ кӗрсен хӑвӑртлӑх ҫеккунтра 75 мегабитпа танлашать.
«МТС» компанин Чӑваш Енри пуҫлӑхӗ Артур Сизов пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулталӑк вӗҫлениччен тата тепӗр 23 тӑрӑха пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ интернет ҫитермелле.
+5.3 °C